Xã Cao Trĩ là một trong 5 xã điểm xây dựng nông thôn mới của huyện giai đoạn 2011 – 2015. Tuy nhiên cho đến nay, xã mới đạt 5/19 tiêu chí của Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới trong đó tiêu chí số 17 về môi trường là một tiêu chí khó mà xã vẫn chưa thể thực hiện được theo đúng lộ trình đề ra. Ông Ma Thế Quang – Chủ tịch UBND xã Cao Trĩ cho biết: Một trong những nguyên nhân gây khó khăn trong thực hiện hoàn thành tiêu chí này là do công tác đảm bảo vệ sinh môi trường trong dân vẫn chưa có nhiều chuyển biến tích cực, nhiều hộ dân không thực hiện việc di dời chuồng trại chăn nuôi ra khỏi khu vực nhà ở, thêm nữa, trên địa bàn xã chưa có khu xử lý rác thải tập trung, mà hầu hết là người dân tự đốt để thiêu huỷ, chất thải vẫn chưa được thu gom và xử lý theo quy định.
Ảnh: Rác thải nông thôn vẫn chưa được xử lý theo quy định gây ô nhiễm môi trường.
Còn tại xã Thượng Giáo, mặc dù không nằm trong lộ trình xã điểm của huyện nhưng đến nay, xã cũng sẽ khó đạt được tiêu chí về môi trường. Bà Hoàng Thị Thiêm – Bí thư kiêm Chủ tịch UBND xã cho rằng, một trong những nguyên nhân sâu xa dẫn đến thực trạng bất cập trên xuất phát từ chính nhận thức của bà con nơi đây. Là xã thuộc huyện miền núi với trên 80% hộ dân là dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức của bà con còn thấp, với nhiều phong tục lạc hậu đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗi người dân. Thêm nữa, khoảng cách giữa các nhà dân khá xa, đi lại khó khăn. Do đó, việc tuyên truyền, vận động bà con nhân dân không được thường xuyên, công tác đảm bảo vệ sinh môi trường nông thôn cũng không đạt hiệu quả cao. Không những vậy, hiện nay, việc thu gom rác tập trung hầu như chỉ được thực hiện tại thị trấn và các khu vực trung tâm của xã, còn tại các thôn vẫn chưa có nơi thu gom rác… Do vậy, hiện tượng người dân tự do vứt các loại rác thải ra môi trường xung quanh vẫn còn rất phổ biến. Cùng với đó, việc quy hoạch đất xây dựng các nghĩa trang, nghĩa địa cũng khó khăn, tỷ lệ hộ dân có nhà tiêu hợp vệ sinh và tỷ lệ hộ dân được sử dụng nguồn nước sạch hợp vệ sinh còn thấp là những rào cản dẫn đến những khó khăn trong thực hiện tiêu chí môi trường theo đúng lộ trình kế hoạch.
Ảnh: Tỷ lệ hộ dân được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh còn thấp
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, bà Đặng Thị Anh Thơ – Trưởng phòng NN & PTNT huyện – Phó ban thường trực BCĐ chương trình xây dựng nông thôn mới huyện Ba Bể cho biết, đến nay, chưa có địa phương nào của huyện đạt tiêu chí số 17 về môi trường. Khó khăn lớn nhất trong thực hiện tiêu chí này là việc quy hoạch xây dựng các điểm xử lý rác thải, nước thải tập trung, quy hoạch xây dựng nghĩa trang và tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch theo quy chuẩn quốc gia. Để từng bước tháo gỡ những khó khăn trên, Ban chỉ đạo chương trình xây dựng nông thôn mới của huyện cũng đã đưa ra những giải pháp nhất định trong đó chủ yếu là tập trung tuyên truyền huy động từ ý thức của người dân trong giữ gìn và bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, đối với các công trình yêu cầu nguồn vốn đầu tư lớn mang tính ổn định lâu dài thì huyện cũng sẽ tiếp tục tranh thủ các nguồn vốn đầu tư lồng ghép với nguồn vốn xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn mới để từng bước hoàn thiện đáp ứng được các tiêu chí, yêu cầu đề ra và đảm bảo mục tiêu của chương trình.
Như vậy, có thể thấy giữ gìn vệ sinh môi trường tại các địa phương nhất là các thôn bản vùng cao hiện nay đang là một trong những vấn đề cấp bách. Chính vì vậy, trong thời gian tới, thiết nghĩ địa phương và các cơ quan chức năng của huyện cần tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên tuyền, vận động bà con nhân dân cùng tham gia đảm bảo môi trường ngày càng trong sạch, góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống ở vùng nông thôn, miền núi. Có như vậy thì việc thực hiện đạt 19 tiêu chí của bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới trong đó có tiêu chí về môi trường mới có thể hoàn thành theo đúng kế hoạch lộ trình xây dựng nông thôn mới của các địa phương.
