Theo chân chị Hoàng Thị Thầm thôn Nà Giảo xã Yến Dương đến kiểm tra ruộng khoai tây của gia đình đang bị nhiễm bệnh, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng bởi hơn 1200 m2 diện tích trồng khoai tây của gia đình chị trong chốc lát đã chết rũ thối đen và có nguy cơ bị mất trắng. Xót xa bởi bao công sức cùng vốn liếng bỏ ra để trồng và chăm sóc mong muốn đến ngày thu hoạch sẽ có một khoản thu nhập nhỏ cải thiện cuộc sống thì đến nay đã không còn.
Cách ruộng nhà chị Thầm không xa, hơn 600m2 diện tích khoai tây của chị chị Đổng Thị Bày cũng trong hoàn cảnh tương tự. Toàn bộ cây bị thối đốm lá, héo khô lá và chết rụi chỉ trong vài ba ngày ngay khi phát hiện nhiễm bệnh. Mặc dù các hộ đã phun thuốc diệt trừ ngay khi được chỉ dẫn của cơ quan chuyên môn tuy nhiên hiệu quả đem lại không mấy khả quan.
Ảnh: Chị Đổng Thị Bày xã Yến Dương bên ruộng khoai tây chết héo do bệnh mốc sương.
Theo ngành chức năng cho biết, bệnh mốc sương thường phát triển mạnh trong điều kiện ẩm độ cao, nhiệt độ tương đối thấp từ 12-25 độ c. Ban ngày trời mát, ấm, đêm lạnh mưa kéo dài, lá ướt có giọt nước, giọt sương đọng là các yếu tố thúc đẩy bệnh phát triển nhanh. Chính vì vậy, từ lúc ủ bệnh cho tới lúc phát bệnh chỉ trong vòng 5 -7 ngày và khả năng lây lan bệnh là rất nhanh chính vì vậy mà đến nay đã có trên 3ha trong tổng số 18 ha cây khoai tây vụ động của Yến Dương bị nhiễm bệnh không thể khắc phục.
Năm 2014, huyện Ba Bể trồng mở rộng diện tích cây khoai tây lên trên 100ha , tăng hơn 30 ha so với năm 2013 tập trung ở 6 xã xã Cao Trĩ, Yến Dương, Địa Linh, Chu Hương, Nam Mẫu và Hà Hiệu . Ông Hoàng Văn Minh, Trạm trưởng Trạm trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Ba Bể cho biết đến thời điểm này huyện đã thống kê sơ bộ được diện tích khoai tây bị nhiễm bệnh mốc sương là trên 31 ha. Nếu so với tổng diện tích của toàn huyện là trên 100ha thì tỷ lệ bị nhiễm chưa lớn, nhưng nếu so với cùng kỳ, thì diễn biến của bệnh năm nay có phần phức tạp hơn. Ông Minh cũng cho biết: mưa phùn kéo dài cộng thêm thời tiết rét vào thời điểm khoai tây đang trong giai đoạn hình thành và phát triển củ, chính vì vậy bệnh mốc sương có điều kiện thuận lợi để phát sinh. Hiện nay cơ quan chuyên môn của huyện đã khẩn trương cử cán bộ bám sát cơ sở, tiến hành rà soát lại toàn bộ các diện tích khoai tây trong toàn huyện, đồng thời tiến hành khoanh vùng, phun thuốc trừ bệnh tại những diện tích bị nhiễm.
Vụ khoai tây đông năm nay rất được kỳ vọng sẽ tạo ra những bước đột phá về năng suất, sản lượng và hiệu quả kinh tế. Trải qua cả một thời gian dài với bao lo toan, vất vả, đây là giai đoạn quan trọng nhất quyết định đến thắng lợi của cả vụ đông. Tuy nhiên với những diện tích khoai tây bị nhiễm bệnh như hiện nay sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất cũng như sản lượng và hiệu quả kinh tế từ cây trồng này đối với người nông dân huyện Ba Bể.
