Ngày 30/3/1945, ở thôn Phiêng Chì, xã Thượng Giáo (Ba Bể), đồng chí Võ Nguyên Giáp công bố Quyết định thành lập UBND lâm thời Châu Trưng Vương (Châu Chợ Rã), chính quyền cách mạng cấp huyện đầu tiên của cả nước, đây là sự kiện chính trị quan trọng trong tiến trình lịch sử của Đảng bộ huyện Ba Bể. Phát huy truyền thống cách mạng, Ba Bể đang từng ngày xây dựng và đổi mới.
Di tích Phiêng Chì, xã Thượng Giáo, nơi đồng chí Võ Nguyên Giáp chủ trì Mít tinh tuyên bố thành lập UBND lâm thời Châu Trưng Vương (Châu Chợ Rã)
Theo lịch sử địa phương ghi lại, với sự quyết tâm của quân và dân ta, ngày 23/3/1945 châu lỵ Chợ Rã hoàn toàn giải phóng. Đến ngày 30/3/1945, tại thôn Phiêng Chì, xã Thượng Giáo, đồng chí Võ Nguyên Giáp chủ trì cuộc mít tinh trọng thể công bố Quyết định thành lập Ủy ban nhân dân lâm thời cấp châu (huyện) và đặt tên là Châu Trưng Vương (Châu Chợ Rã) với sự tham gia của đông đảo quần chúng Nhân dân địa phương.
Đây là chính quyền cách mạng cấp huyện đầu tiên trên cả nước trong cao trào kháng Nhật cứu nước. Sự kiện lịch sử này gây tiếng vang lớn trong cao trào khởi nghĩa kháng Nhật cứu nước của Nhân dân ta trên khắp cả nước, khẳng định đường lối lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn của Đảng và Bác Hồ, trực tiếp là Mặt trận Việt Minh do đồng chí Võ Nguyên Giáp chỉ huy. Ủy ban nhân dân lâm thời châu lỵ do ông Hoàng Văn Đàm được chỉ định làm Chủ tịch; ông Hoàng Văn Phủ làm Phó Chủ tịch, các ủy viên là ông Triệu Văn Hiến và Chu Khắc Xứng.
Một góc Trung tâm huyện Ba Bể
Sự ra đời của chính quyền Châu Trưng Vương (Châu Chợ Rã) là kết tinh truyền thống yêu nước, đánh dấu sự trưởng thành lớn mạnh của phong trào cách mạng của địa phương, để lại nhiều bài học quý báu về công tác tuyên truyền, vận động, lãnh đạo Nhân dân giành chính quyền, bảo vệ chính quyền cách mạng cũng như xây dựng các tổ chức chính trị, xây dựng lực lượng vũ trang địa phương… Chính quyền châu Chợ Rã ra đời đã góp phần quan trọng vào thắng lợi của cao trào chống Nhật cứu nước, tiến tới Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945, giành chính quyền về tay Nhân dân.
Phát huy truyền thống quyê hương cách mạng, trong những năm qua huyện Ba Bể đã đoàn kết, tập trung lãnh đạo chỉ đạo góp phần thực hiện thắng lợi các nghị quyết, quyết định của cấp trên. Đến nay, bộ mặt từ nông thôn đến đô thị có nhiều đổi mới và khởi sắc, đời sống vật chất tinh thần của đại bộ phận người dân được nâng lên; tiềm năng phát triển nông, lâm nghiệp và du lịch được đầu tư có trọng tâm, trọng điểm. Theo đó, huyện chú trọng phát triển các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, cây đặc sản như: Bí xanh thơm, hồng không hạt, cây dong riềng, cây chè, dược liệu…Tổng sản lượng lương thực có hạt bình quân đạt 29.561 tấn/năm, bình quân lương thực đạt 588 kg/người/năm. Tỷ lệ tre phủ rừng đạt 67,5%. Đến nay toàn huyện có 04 xã đạt chuẩn nông thôn mới,
Đến nay bình quân lương thực đạt 588 kg/người/năm
Cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng tương đối đồng bộ, 15/15 xã, thị trấn trụ sở được xây dựng kiên cố; Hạ tầng kỹ thuật trung tâm huyện, hạ tầng du lịch Hồ Ba Bể từng bước được đầu tư đồng bộ; số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia đạt 98%.
Trụ sở hợp khối các cơ quan huyện Ba Bể
Chất lượng Giáo dục và Đào tạo từng bước được nâng lên. Đội ngũ cán bộ, giáo viên thường xuyên được đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, có phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu đổi mới hiện nay. Dự kiến đến hết năm 2025, toàn huyện có thêm 05 trường đạt chuẩn quốc gia, đạt 100% chỉ tiêu Nghị quyết, nâng tổng số trường đạt chuẩn quốc gia lên 19 trường.
Hệ thống y tế của huyện ngày càng hoàn thiện từ tuyến huyện đến tuyến xã, cơ bản đáp ứng nhu cầu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; đội ngũ cán bộ ngành y tế được đào tạo cơ bản, đến nay 100% trạm y tế có Bác sỹ hoạt động, toàn huyện đạt tỷ lệ 8,7 Bác sỹ/vạn dân. Đến nay, 100% xã, thị trấn đã đạt bộ tiêu chí quốc gia về y tế.
Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới được các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo thực hiện hiệu quả. Nhiều mô hình phát triển sản xuất, giảm nghèo và công trình hạ tầng phục vụ chương trình giảm nghèo được đầu tư. Các chính sách giảm nghèo được tổ chức thực hiện tốt. Đến hết năm 2024, tổng số hộ nghèo trên địa bàn huyện còn 2.730/12.346 hộ chiếm tỷ lệ 22,11%, bình quân mỗi năm giảm 2,08%.
Tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện giảm dần qua từng năm
Công tác quốc phòng, an ninh được tăng cường, thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân được xây dựng, củng cố vững chắc. Tình hình an ninh chính trị được giữ vững, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện ổn định, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của địa phương.
Công tác xây dựng Đảng được coi trọng cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Từ năm 1945 đến nay, Đảng bộ huyện đã tiến hành Đại hội 22 lần, chất lượng các kỳ Đại hội không ngừng được nâng cao. Công tác phát triển đảng được đẩy mạnh, đặc biệt là ở các thôn bản vùng sâu, vùng cao, đến nay toàn Đảng bộ có 39 chi đảng bộ trực thuộc với 4.985 đảng viên. Chất lượng các chi, đảng bộ và đảng viên không ngừng được nâng lên. Số tổ chức cơ sở Đảng đạt trong sạch vững mạnh, tỷ lệ đảng viên đủ tư cách, hoàn thành tốt nhiệm vụ hàng năm đều đạt và vượt chỉ tiêu đề ra./.
T/h: Dương Hiểu
